Ove godine, po prvi put, predstavnici romskih udruženja iz Bosne i Hercegovine posjetili su Poljsku i prisustvovali komemoraciji romskim žrtvama nacističkih zločina u nekada najvećem koncentracionom logoru. Posjetu je organiziralo Udruženje žena Romkinja 'Bolja budućnost' iz Tuzle u saradnji sa Ženskom romskom mrežom 'Uspjeh' te su bili jedini predstavnici naše zemlje na zvaničnoj komemoraciji. Procjena je da je tokom holokausta samo na ovom mjestu ubijeno 23.000 Roma.
Autor: Asim Bešlija
Ženska romska udruženja iz Bosne i Hercegovine su ove godine odlučila odati počast i prisustvovati komemoraciji svim Romima ubijenim tokom holokausta, i to u jednom od najzloglasnijih nacističkih logora. U poljskom Auschwitzu, prema zvaničnim podacima, ubijeno je 23.000 Roma koji su bili izloženoj posebnoj brutalnosti. Poljaci i Romi, odnosno njihova djeca, bili su oni na kojima su najviše vršeni medicinski eksperimenti od strane poznatog nacističkog doktora Josefa Mengelea, koji je imao nadimak 'anđeo smrti'. Njegova doktorska ordinacija bila je smještena upravo u dijelu logora u kojem su bili zatočeni Romi.
Za predstavnike i predstavnice bh. romskih udruženja ovo su bila najimpresivnija zapažanja. Iako se ne zna koliko je broj Roma i Romkinja iz BiH završio u Auschwitzu, želja da se oda počast žrtvama bila je nastavak višegodišnje prakse. Naime, svake godine velika delegacija svih romskih udruženja ide u Donju Gradinu i čuva sjećanje na romske žrtve ustaških zločina u logoru Jasenovac.
Ovaj put samo je jedna predstavnica Ženske romske mreže 'Uspjeh' bila u Jasenovcu, dok od bh. zvaničnika niko nje bio niti u Poljskoj niti u BiH. Ova prva zvanična posjeta romskih udruženja uključivala je obilazak muzeja Auschwitz i Auschwitz – Birkenau, dok je drugog augusta održana komemoracija tokom koje je delegacija romskih udruženja položila cvijeće i prisustvovala zvaničnom programu. Drugi august je od strane Evropskog parlamenta proglašen Međunarodnim danom sjećanja na romske žrtve holokausta. Tog dana 1944.godine ubijeno je 2897 Roma slanjem u gasne komore u tzv. 'Porodičnom kampu za Cigane'. Grube procjene su da je tokom Drugog svjetskog rata ubijeno približno 500.000 Roma.